۶ فروردین ۱۳۹۴

 
تاریخ هنر با عشق و نکبت
یکی از کارهایی که پس از سال‌های سال تاریخ هنر خوندن توی وطن یاد نگرفته بودم و این‌جا اولین کاری بود که یاد گرفتم، توصیف/شرح اثر هنری* بود. توی تمام دانشگاه‌هایی که تاریخ هنر تدریس می‌شه توی اتریش، یه واحدی وجود داره به اسم تمرین در مقابل اصل (اثر هنری)**. در این تمرین‌ها آدم می‌ره توی موزه و جلوی یه کار می‌شینه و توصیفش می‌کنه. آدم باید فقط کار رو توصیف کنه. مهم نیست از چه سالیه یا منظور نقاش چی بوده یا چی سمبل یا تشبیهه یا چی. صرفن همون اثری که جلوته رو باید توصیف کنی. بعد هم نظر خودت رو می‌گی. اگر فکر می‌کنید کار آسونیه، امتحان کنید. یک راهش هم اینه که یکی پشت به تابلویی که تا حالا ندیده، می‌ایسته، طرف دوم کار رو توصیف می‌کنه و طرف پشت به تابلو اسکیس می‌زنه. این‌که ترکیب‌بندی، فرمت و رنگ چقدر شبیه اصل اثر بشه، درجه‌ی خوبی توصیف تو رو نشون می‌ده.
اونجا اولین باری بود که بالاخره فهمیدم چی می‌شه یه آدمایی ساعت‌ها جلوی یک اثر هنری می‌ایستن.
چند روز پیش توی موزه بلودر بالا بودم و نیم ساعتی از جلوی یک کار شیله نمی‌تونستم تکون بخورم. شیله آروم آروم تبدیل به یکی از نقاشای محبوب من شده. امروز هم‌چنان داشتم تمام روز به نقاشیه فکر می‌کردم. با خودم فکر کردم بالاخره داره تاریخ‌هنردان شدن در من به وجود میاد. متاسفانه تحقیق و پژوهش هنر خوندن توی ایران، هرگز من رو این‌جا نیاورده بود که حالا هستم که توی اوقات فراغتم به یک نقاشی فکر کنم. 
تاریخ هنر، یک درسی بود که استاد دیکته می‌گفت، ما می‌نوشتیم. حتی چهارتا اسلاید درست حسابی نبود چه برسه تمرین در مقابل اصل. من حتی موضوع اصل اثر تماشا کردن رو خوب نفهمیده بودم اون زمان. 
نمی‌دونم حالا چه‌جوره. سیزده سال پیش دانشگاه هنر، فتوکپی سانسور شده سیاه و سفید داوود میکل آنژ می‌داد دست ما که خدای نکرده ما دول داوود رو نبینیم مشکلی برای شهوتمون پیش بیاد.
هنوز گاهی عصبانی می‌شم وقتی یادم می‌افته، اسم اون کلاس تاریخ هنر بود. خیلی عصبانی‌تر می‌شم وقتی فکر می‌کنم هفت سال این‌طوری گذشت تا برسه و بیام از اول الفبای چیزی که فکر می‌کردم یاد گرفتم، رو یاد بگیرم.
توی ارشد هم دانشگاه الزهرا بودم که اون زمان زهرا رهنورد مدیرگروه پژوهش هنر بود. یه دختری بود برای پروژه، روی کاماسوترا کار می‌کرد با یک استادی که تخصصش تاریخ هنر هند بود. شما خودتون برید تصور کنید اسلایدهایی که ما از کاماسوترا دیدیم چه شکلی بود. گاهی دو تا کله بود. یکی بالای کادر. یکی سمت چپ کادر. حالا اون وسط چه اتفاقی برای تن این‌ها افتاده بود، اصلن به ما مربوط نمی‌شد. همه‌چیز در این خلاصه می‌شد. خیلی رقت‌انگیزه.
خیلی چیزهایی که یاد گرفتیم انگار طوری بود که ادای یاد گرفتن چیزی رو درمی‌آوردیم. نمی‌دونم شاید هم سن توی این مسئله تاثیر می‌گذاره. نگاه خود من هم این نبود که حالا هست. حتمن به بزرگ شدن هم مربوطه اما این‌که ما یک مقاله درست توی هفت سال ننوشتیم، نمی‌تونه تمامن، خالص، تقصیر خودمون بوده باشه. الان که به پایان‌نامه ارشد ایرانم نگاه می‌کنم، به نظرم واقعن شرم‌آوره و معتقدم فقط تقصیر من دانشجو نبوده. من برای پایان‌نامه‌م بیست گرفتم. بیست رو که خودم ندادم. 
نمی‌دونم. 
این‌که منم بشینم این‌جا بگم سیستم آموزشی غلطه هیچ کمکی نمی‌کنه اما این‌که نگم غلطه هم عصبانی‌م می‌کنه. 
من هم الان که نشستم این‌جا در خودم نمی‌بینم برگردم ایران به اصطلاح وظیفه خودم رو انجام بدم که توزیع دانش باشه مثلن. چون چنین ایده‌آلیستی نیستم. نمی‌دونم راه درست چیه. 
چیه کار درست واقعن؟
 
Bildbeschreibung *   
 Übung vor Originalen ** 

۶ نظر:

Unknown گفت...

در دنیای اینترنت و موبایل و فیسبوک و الخ دیگه حضور فیزیکی برای آموزش معنای خاصی نداره، یه پیج فیسبوک،یه وبلاگ یا یه سایت میتونه خیلی موثرتر باشه.

ناشناس گفت...

من در رشته ای بسیار متفاوت از شما در ایران دکترا گرفتم و دانشجوی بسیار خوبی هم بودم البته نه مثل شما بیست. ولی بعد ها وقتی اینجا یه دوره پست دکترا گذروندم فهمیدم که کل عمر تحصیلیم فقط اتلاف وقت بوده و عملا هیچی تو اون دوران یاد نگرفته بودم . توی رشتم هم عکس یا حرفی از جای ناجوری از کسی نبود. علت جای دیگست متد غلط اموزشه

ناشناس گفت...

لاله چقدر قیافه خودت شبیه لرهای بختیاری هست خیلی اتفاقی دیدمت بختیاری هستی درسته؟ دماغ کشیده و صورت کشیده چشم و ابروی مشکی لر بختیاری کپی یک دختر اصیل لر هستی راستی قولند را هم دیدم چنگی به دل نزد خیلی خیلی از خودت کمتره البته از لحاظ قیافه میگم ولی ممکنه اخلاقش و صد البته اعتیبار جهانی پاسپورتش بهتر باشه. فکر کنم خودتم بیشتر برای خاطر همین باهاش موندی ناقلا :)

آنوش گفت...

من تاریخ هنر می خونم توی فرانسه. دقیق تر بگم تاریخ معماری. رشتم توی ایران معماری بوده و می تونم بگم معماری رو توی ایران خوب به ما آموزش دادن.اون زمان فکر می کردیم الان ما از همه ی دنیا تو زمینه ی آموزش معماری عقبیم و همه ی دنیا الان دارن فیل هوا می کنن. اما خوب سال ها باید می گذشت تا بفهمم حقیقت این نبود و به ما داشتن خوب آموزش می دادن. هم از نظر نرم افزارهای لازم برای این حرفه، هم از نظر دست قوی برای طراحی، هم از نظر مفاهیم بنیادین برای یک طراحی موفق. اما دو چیز باعث می شه به سیستم آموزشی این جا نمره ی خیلی بالاتری بدم: استادهایی که از اسم و رسم و لقب و عشق به قدرت و عشق به تحقیر دانشجوها گذشتن ومی خوان خالصانه اون چیزی رو که بلدن به تو یاد بدن و چیزی رو هم که بلد نیستن سعی ندارن وانمود کنن که بلدن، می رن دنبالش که یاد بگیرن. و دوم منابع گسترده ای که در دسترس هر کسی که علاقه ای به تحقیق کردن داره گذاشته می شه.

shaghayegh گفت...

salam laleh jun, man weblogeto az shayad10-12sal pish mikhundam yeki az khosh haliyam in bud ke sob be sob chek konam to update karde bashi

tahala barat comment nazashte budam ama bayad beduni ke kheili estelahato tajrobiyato sabke negahet be zendegio dus dashtam

bazi postat hamishe tu zehnam hast
az nesfe shab bidar shodanet moghe ghable mohajeratet az amameh ta harf zadane mamit ba golduna ta bala paeen bastane dokmeha tu khiyabuno daftarche yadashte dore gardan ta raghse hendi ba ye dast sare kelas

besiyari az postat mafhume amighe tajrobehaye moshtarake ensaniye be shiveye besiyar shirini bayan shode , taze ba twitter ashna shodam man
unam faaghat va faghat mahze inke to twitt mikoni beja weblog ! va az webloge khodet rahi shodam unja , ama khastam begam heyfe , benevis

weblogeto edame bede vaghean , man adat nadaram hichja comment bezaram az in khanande khamusham,ama ino heyfam umad, shad bashi
shaghayegh

deadpoetssociety.blogsky.com گفت...

salam laleh jun, man weblogeto az shayad10-12sal pish mikhundam yeki az khosh haliyam in bud ke sob be sob chek konam to update karde bashi

tahala barat comment nazashte budam ama bayad beduni ke kheili estelahato tajrobiyato sabke negahet be zendegio dus dashtam

bazi postat hamishe tu zehnam hast
az nesfe shab bidar shodanet moghe ghable mohajeratet az amameh ta harf zadane mamit ba golduna ta bala paeen bastane dokmeha tu khiyabuno daftarche yadashte dore gardan ta raghse hendi ba ye dast sare kelas

besiyari az postat mafhume amighe tajrobehaye moshtarake ensaniye be shiveye besiyar shirini bayan shode , taze ba twitter ashna shodam man
unam faaghat va faghat mahze inke to twitt mikoni beja weblog ! va az webloge khodet rahi shodam unja , ama khastam begam heyfe , benevis

weblogeto edame bede vaghean , man adat nadaram hichja comment bezaram az in khanande khamusham,ama ino heyfam umad, shad bashi
shaghayegh