۷ مرداد ۱۳۹۰



پُست-‌ تهرانیسم. دو
پست قبل را که هوا کردم یک دوستی درآمد که غربتش جنسش خوب بوده، زود تو را گرفته و فحوای حرفش این بود که که ما هم مثل تو هستیم اما هیچ‌کدام از کارهایی که تو کردی را نکردیم. اشاره‌ش به برخورد من با تومان بود و بخشی که درباره‌ی میدان ونک نوشته بودم که تنها که راه افتادم توی خیابان ترس من را گرفت.
طبعن من ناراحت شدم. هم کنایه بود هم از آدمی بود که من فکر نمی‌کنم غرض و مرضی با من داشته باشد و گیرم که زبان تلخی دارد گاهی اما من می‌دانم که نیت بدی نیست پشتش با این وجود یک چیزی ته این حرف بود که من را رنجاند. چرا؟ چون احساس کردم که من نوشتم مثلن فلان جایم درد می‌کند بعد آمده دستش را فشار داده رویش و گفته حضار محترم طرف می‌گوید این‌جایش درد می‌کند بیایید با هم فشارش بدهیم ببینیم درد می‌کند یا نه.
خب بله. درد می‌کند. هر چه هم توضیح داد که این انتقاد است و کنایه نیست، من دیگر دردم آمده بود و نمی‌توانستم به این‌که دردم آمده فکر نکنم و احساس می‌کردم که رفتارش با من منصفانه نبوده.
شاید من خوب توضیح ندادم.
من همیشه این‌طور بودم که یک کل را ول کرده‌ام و چسبیده‌ام به جز و راجع‌بهش نوشته‌ام. وقتی عاشق شدم این‌طوری بوده وقتی درس خواندم این‌طوری بوده و وقتی به تهران رفتم هم این‌طوری بوده. یک لحظه‌ای توی دو هفته از تهران بودن من چنین اتفاقی افتاد و برایم چیز عجیبی بود و نوشتمش.
شاید بهتر است که یک‌بار دیگر بگویم این رفتار کلی من نبوده و نیست. این بخشی از یک اتفاق است و من همیشه همین‌طوری نوشته‌ام و اگر بخواهم باز بنویسم که می‌خواهم بنویسم، خوب است آدم‌ها این را درباره‌ام بدانند تا برداشت غلطی به‌وجود نیاید. این از این.
دوم این‌که بارها در این‌باره حرف زدیم و زدید و زدند که آدمی که می‌رود فلان است و آدمی که می‌ماند بیسار است و تو چی هستی و داری چه‌کار می‌کنی و داری کجا می‌روی. به تعداد موهای سرم آدم‌هایی را دیدم که می‌گویند مهاجرت آدم به آدم فرق دارد. پای عمل که می‌رسد قضاوت ارزشی در کار است اگر تجربه‌ی آدم شبیه چیزی نباشد که دیگران انتظار دارند.
منی که سال‌ها توی ایران زندگی کردم و کار کردم و درس خواندم، طبعن زندگی توی ایران را می‌فهمم. در این برهه از زمان به نظرم بهتر است که این‌جا زندگی کنم. این نسخه‌ای فقط و فقط برای لاله است. من می‌بینم و می‌دانم که می‌شود سال‌ها و سال‌ها توی ایران خیلی خوب زندگی کرد. چیزی اگر می‌نویسم قصدم تعمیم به همه‌ی آدم‌ها نیست که آی آدم‌ها الان همه‌تان بیایید از ایران بیرون زندگی کنید چون توی ایران نمی‌شود زندگی کرد. نظر من اصلن این نیست. دوست ندارم این برداشت غلط به‌وجود بیاید. دوست داشتم این را روشن کنم.
در تجربه‌ی مختصر من وقتی آدمی که بالغ است و جهان‌بینی‌ش تقریبن شکل گرفته است، تازه مهاجرت می‌کند، مثل من، دو حالت وجود دارد: یکی این‌که خودت را سفت بگیری، سعی کنی با تمام وجود با ارزش‌هایی که تا به حال برای خودت ساختی زندگی کنی و حالت دوم این است که کمی شل کنی و اجازه بدهی چیزهای تازه وارد زندگی‌ت بشوند و گاهی حتی پایه‌های افکارت را بلرزانند. انعطاف نشان بدهی نسبت به چیزهایی که شبیه تصور تو از فرهنگ و اجتماع و جامعه نبوده‌اند و باهاشان درگیر بشوی.
من دومی هستم. قطعن من نمی‌توانم مثل آدمی باشم که این‌جا بار می‌آید، یک چیزهایی در من نهادینه است اما برای این‌که این احساس خارجی بودنم را کمتر کنم برایم بهتر است که خودم را باز بگذارم که چیزهای جدیدی که گاهی هم‌خوانی با داده‌هایم ندارند وارد بشوند. سعی کنم بشناسمش. آدم که نمی‌تواند تا ابد خودش را توی یک حباب از افکارش نگه دارد و خودش را دور از اجتماع نگه دارد. یعنی توانستن که می‌تواند اما این چیزی نیست که من از زندگی اجتماعی‌ام می‌خواهم.
 بعد وقتی اطلاعات مفصلی از محیط گرفتی و تجربه کسب کردی و ده‌ها بار پریدی توی آب یخ، ناامید شدی و خوشحال شدی و زندگی کردی توی شرایط جدید، کم‌کم انتخاب می‌کنی که چه چیزهایی را نگه داری چه چیزهایی را دور بریزی. اما همه‌ی این‌ها به زمان احتیاج دارد تا توی وجود آدم ته‌نشین شود.
احساس می‌کنم باز هم نمی‌توانم خودم را خوب توضیح بدهم. احساس می‌کنم توضیح دادن این دوره‌ی گذاری که حالا تویش هستم مثل دست و پا زدن توی یک باتلاق است. این‌طوری نیست که یک دوره‌ای باشد که گذرانده باشمش و افق دید بازی نسبت به آن چیزی که اتفاق می‌افتد داشته باشم. مگر من چند بار چنین زندگی‌ای را تجربه کردم؟ دفعه‌ی اولم است. با همین ایده‌هایی که دارم می‌خواهم زندگی کنم و برنامه‌م است که خوب زندگی کنم و بسیار تجربه کنم و دلم نمی‌خواهد سرم به سنگ بخورد اما اگر بخورد هم خورده دیگر.
درعین حال دوست دارم محافظه‌کار نباشم و بیایم بنویسم. فکر می‌کنم این تجارب توی خیلی آدم‌ها مثل من هست و همیشه وقتی آدم تصمیم‌های این چنینی می‌گیرد و راه می‌افتد دوست دارد نشانه‌هایی ببیند که دلگرم شود. مثلن بارها وقتی از مواجهه‌های سختم با زبان نوشتم آدم‌هایی آمدند و بهم گفتند که آن‌ها هم توی همین چاله‌ای هستند که من هستم و این احساس خوبی‌ست که فکر کنی تنها نیستی که فکر کنی من احمق نیستم و سوار یک زبان شدن طول می‌کشد و آدم‌های دیگری مثل من هستند که دوره‌های این‌طوری را گذرانده‌اند و حالا راه افتاده‌اند.
بله. من بد بودم و هستم هنوز هم. هیولای خیلی باهوشی هم نیستم که یک ساله توانسته باشم خیلی خوب بشوم. خیلی‌ها خیلی خوبند. قوی هستند و بهتر از من یاد گرفته‌اند و تپق نمی‌زنند و خجالت نمی‌کشند و وقتی هول می‌شوند حالشان خوب است با زبان جدید اما خب برای من سخت بود و هست هنوز هم. وقتی توی خیابان این اتفاق برایم می‌افتد خجالت می‌کشم، جمع می‌شوم توی لاکم اما وقتی می‌آیم این‌جا می‌نویسم خوش‌خیالی‌م این است که کسی نیاید مسخره‌م کند که وای تو هنوز زبانت مثل آدم نشده؟ یک سال بیشتر است که آن‌جایی هنوز تپق می‌زنی؟
گفتم که خوش‌خیالی من است اما من این خوش‌خیالی را کنار نمی‌گذارم. اغلب اوقات هم از این خوش‌خیالی نتیجه خوبی گرفتم و آدم‌هایی که نوشته‌هام را خوانده‌اند خیلی بهم لطف داشتند و باهام مهربان بودند و خواندن تک‌تک چیزهایی که برایم نوشته‌اند خوشایند بوده.
بنابراین قصد من این است که از این پروسه بنویسم. با اشتباهاتی که همراهش دارد. با قبول کردن این‌که آدم ضعیفی هستم گاهی. که جو زده‌ام بعضی‌وقت‌ها که چیزهای ساده هیجان زده‌م می‌کند که ناامید می‌شوم. اما دارم زندگی می‌کنم. یک احساس خیلی خوبی که دارم این است که دارم زندگی‌م را زندگی می‌کنم. با یک غلظت زیادی. زمان فقط بهم نمی‌گذرد. فقط روزها و شب‌ها را نمی‌گذرانم.
شاید ده سال بعد این‌جا را خواندم و حالم مثل دیدن عکس‌های دوره‌ی بلوغ بود که دوست داری پاره‌پوره و گم و گورشان کنی که کسی نبیند. ولی نمی‌توانم ننویسم. این دوره توی زندگی من وجود دارد و من نمی‌خواهم خودم را سانسور کنم. تا وقتی وجود دارد، من انکارش نمی‌کنم و به نظر خودم این یک رفتار مسئولانه در قبال احساسات و زندگی و نوشتن خودم است.
دست آخر هم می‌دانم باید برای پذیرفتن انتقاد بازتر باشم. واقعن سعی می‌کنم.
پ.ن
بالاخره یادم ماند فونت را درشت‌تر کنم. هار هار هار درشت را می‌توان با لهجه‌ی معتادی خواند یعنی فونتمو درشت کردم داداش.

۴ مرداد ۱۳۹۰


پُست- تهرانیسم. یک
رفتم تهران. دوهفته.
حالا آمدم. یک روز نسبتن معمولی را دوباره این‌جا گذرانده‌ام تا بالاخره زمان این رسیده که بنویسم کمی از این‌که در تهران چی به من گذشته است.
کار زشتی که همیشه دوست داشتم انجام بدهم این بود که دلم می‌خواست به مادر پدرم نگویم که کی به تهران می‌روم و بعد بروم تهران. دم در خانه دوتاشان را ببینم. به سوپی گفتم که کی می‌رسم تهران چون نمی‌توانستم تحمل کنم که برسم تهران و کسی نیاید دنبالم. از هواپیما که پیاده شدم باد داغ تهران خورد به صورتم و دیدم که تهران مثل قبلن داغ و خشک است.
دیدن سپهر و گریه زاری من که توی فرودگاه تمام شد، راه افتادیم به سمت خانه. حال من که دگرگون. احساس می‌کردم که پایم به زمین نمی‌رسد.
نزدیک خانه که رسیدیم، سر خیابان سپهر گفت که ئه این که ماشین باباست. حتمن آمده میوه بخرد. کمی دم ماشین منتظر شدیم و دیدیم که بابایم با کیسه‌های میوه سر رسید. سپهر شروع کرد به بوق زدن برای بابایم و من هم شروع کردم به بابایم نگاه کردن، بابا همین‌طور هاج و واج ما را نگاه می‌کرد، زمان که طولانی شد، گفتم بابا سیروس؟ گفت لاله؟ تو این‌جا چه‌کار می‌کنی؟!
مرده بودیم از خنده. بعدن گفت که فکر کرده من لنا هستم بعد با خودش فکر کرده لنا که این شکلی نبود!
خانه که رسیدیم، سپهر جلو رفت، به مامان گفت که دوست‌دخترم با من آمده خانه. می‌خواست از عنصر شوک استفاده کند، چرا که سپهر تا امروز که بیست و سه ساله است، هنوز هیچ دوست‌دختری را به مامان و بابایم معرفی نکرده است برعکس من و لنا که تا بیست و سه سالگی‌مان سیصدتا دوست‌پسر بهشان معرفی کرده بودیم. ما فکر کردیم که مامان با شنیدن این جمله تعجب می‌کند و در نتیجه وقتی ببیند که من دوست‌دختر سپهر نیستم بلکه منم، شوکش کم می‌شود. من که مامان را دیدم، مامانم چند ثانیه که چند ساعت طول کشید من را نگاه کرد و بعد شروع کرد به خیلی گریه کردن. انقدر گریه کرد که من گفتم گه خوردم، می‌خواهی برگردم؟ و در همان نقطه بود که من تصمیم گرفتم هیچ‌باری این‌طوری به خانه نیایم. بعد هم لنای ناکس که رفته بود تئاتر آمد که سوپی بهش گفته بود که مامان این‌ها از دستت ناراحتند که این همه ویکی را می‌گذاری پیششان و خسته هستند و زود بعد از تئاتر بیا خانه. لنا هم آمده بود که باهاشان دعوا کند که خودتان عاشق ویکی هستید و چرا می‌خواهید با من دعوا کنید و از در که آمد تو دید من پشت درم. بعد گفت ئه چه خوب لازم نیست بریم فرودگاه فردا!
این از ورودم.
همه چیز توی تهران خیلی سریع گذشت. دو هفته وقت داشتم که همه را ببینم و معاشرت کنم و بغل کنم و زندگی کنم.
کردم.
ناهارها یک سری آدم را می‌دیدم و شام‌ها یک سری دیگر آدم را و روزهای آخر حتی برای صبحانه هم باید یک قراری می‌گذاشتم تا بتوانم همه‌ی کسانی را که می‌خواهم ببینم و حالا هم که برگشتم از صبح تا شب در حال نوشتن ایمیل معذرت‌خواهی هستم برای کسانی که نتوانستم ببینمشان.
تهران خیلی خوب بود. انگار که یک جای خالی‌ای باشد و تو بروی آن‌جا و به جای خالی که برسی قلفتی بروی توی جایی که جا بشوی. انگار یک قطعه‌ی درست پازل را پیدا کنی و بگذاری سر جایش. دولوپ افتادم توی تهران.
همه چیز مثل قبل بود و هیچ‌چیز مثل قبل نبود.
اولین صبحی که لای ملافه‌های خنک زیر باد کولر بیدار شدم، چشمم را که باز کردم اشکم هم راه افتاد. انگار پایم رسید به زمین. یک جایی بالای نافم خالی می‌شود وقتی فکر می‌کنم چمدانم را گذاشتم بالای کمد و قرار نیست به زودی دوباره برگردم.
همیشه توی این یک سال و اندی که این‌جا بودم، فکر می‌کردم خیلی نسبت به ایران آپ‌دیت هستم. نه که اخبار، نه. از لحاظ شخصی فکر می‌کردم باهاشان به روز هستم. فکر می‌کردم من از این آدم گیج‌ها نیستم. بودم.
بارها خودم را توی یک مکالمه‌ای دیدم که نمی‌دانستم طرفین دارند از چی حرف می‌زنند. یک چیزهایی برای همه خیلی آشنا بود و برای من خیلی غریبه بود. فکر نمی‌کردم این‌طور بشود.
بابا را که سر کوچه دیدیم، من رفتم توی ماشینش نشستم و یک‌هو گفت که آخ باید دوغ هم بخرم بیا برویم سوپر، من گفتم که من می‌خرم تو بشین توی ماشین. رفتم توی سوپری که دم خانه‌مان بود و بارها ازش قبلن خرید کرده بودم، گفتم دوغ کجاست؟ گفت آن‌جاست و من هرچه آن‌جا را نگاه می‌کردم دوع را نمی‌دیدم. بعد دور خودم که حسابی چرخیدم بابایم آمد تو. گفت چه‌کار می‌کنی؟ گفتم دنبال دوغ می‌گردم بابایم رفت آن‌جا و زرتی دوغ برداشت و رفت دم میزی که آن آقا پشتش بود. بعد من گفتم که چقدر می‌شود و آقاهه گفت که سه هزار و ششصد تومن. یک لحظه مغزم سوت کشید. فکر کردم خیلی زیاد است. مغزم به یورو بود. سه هزار و ششصدتا خیلی بود برای چند قلم جنس. بعد یک‌هو فهمیدم که به تومان است. تا من از گیجی دربیایم، بابایم پول را داده بود و رفته بودیم.
در همین فاز یک بار هم رفتم رستوران، روز دومی بود که آمده بودم. داشتم منو را می‌خواندم و قیمت‌ها را تماشا می‌کردم که دیدم هیچ نمی‌فهمم چی چند است. انگشتم را می‌گذاشتم روی صفرها و می‌شمردم و هی گیج‌تر می‌شدم تا این‌که به این نتیجه رسیدم که بهتر است تسلیم شوم. شدم.
فکر نمی‌کردم توی این چیزها به مشکل بربخورم. چیزهایی که فکر می‌کردم تویشان گیج‌بازی درمی‌آورم را کنار گذاشته بودم و صادقانه بخواهم بگویم رویشان کار کرده بودم که مثل همه‌ی آدم‌هایی که همیشه دیده بودم و برایم عجیب بودند، نشوم. حواسم به یک چیزهایی بود و به قول بیرق‌دار دغدغه‌شان را داشتم که توی چشم نزند و از یک چیزهای دیگری غافل شده بودم. مثلن این‌که توی حرف زدنم آلمانی بلغور نکنم. دستت که بهم نمی‌رسد بیرق‌دار. می‌توانم اعتراف کنم که سعی کردم. تو هم فهمیدی. گفتی با طمانینه حرف می‌زنم. من هم با خودم فکر کردم طمانینه بهتر است از این‌که لغت بی‌ربط بپرانم. عجیب بود.
احساس کردم تهران دارد از من مچ می‌گیرد.
یک باری هم سپهر توی ونک پیاده‌م کرد که بروم پیش لنا، وقتی که گاز داد و رفت و من باید یک فاصله‌ی پنج دقیقه‌ای را پیاده تنها می‌رفتم دوباره بالای نافم هری ریخت پایین. احساس کردم یک جایی غریبی تک افتادم. برای چند لحظه‌ی کوتاه بود اما فکر نمی‌کردم از تنها بودن توی تهران بترسم. ترسیدم. بس که حرف‌های وحشتناک خوانده بودم که توی میدان ونک همه خیلی وحشی هستند و به حجاب آدم کار دارند و فلان. چیزی نشد. من رفتم لنا را پیدا کردم و باز به موقعیت امن توی ماشین بودن با کسی که بهش اعتماد داری، برگشتم. 
...
این نوشته ظاهرن گرایش طولانی شدن را دارد. این است که من همین‌جا بخش اول تهران را تمام می‌کنم.
با ما باشید.